I/ Cơ sở- nhu cầu
Phòng khám chữa bệnh Y học cổ truyền của Hội Đông y tỉnh Bắc Ninh được Sở y tế cấp phép hoạt động. Chức năng khám chữa bệnh cho nhân dân bằng các phương pháp YHCT, nghiên cứu ứng dụng và thừa kế các phương pháp chữa bệnh của YHCT và các bài thuốc hay có hiệu quả của các thầy thuốc đông y. Hàng năm phòng khám đã khám chữa bệnh cho hàng nghìn bệnh nhân. Phòng khám luôn được người bệnh tin tưởng đến điều trị. Trong công tác khám chữa bệnh ngoài các dịch vụ kỹ thuật được phòng khám quan tâm đầu tư các thiết bị hiện đại thì việc bào chế thuốc Đông dược và sản xuất các chế phẩm cao đan hoàn, tán cũng luôn được quan tâm. Các loại chế phẩm này được sản xuất theo các công thức cổ truyền và theo bài thuốc thừa kế vừa có tác dụng chữa bệnh vừa tiện lợi cho người bệnh sử dụng. Tuy nhiên để có thể sản xuất các chế phẩm theo phương pháp hiện đại thì đòi hỏi phải có các thiết bị hiện đại: từ máy nghiền thuốc, máy làm viên hoàn, nồi nấu chiết xuất dược liệu, tủ sấy thuốc, máy đóng túi…song do điều kiện về kinh phí rất hạn hẹp, việc đầu tư không phải lúc nào có sẵn kinh phí. Một số thiết bị phải đầu tư toàn bộ như máy nghiền, máy đóng túi, máy làm viên hoàn. Riêng tủ sấy thuốc đã được phòng khám cải tiến và tự sản xuất vừa đảm bảo đạt yêu cầu và có giá rẻ hơn rất nhiều so với thị trường.
II/ Thực trạng trước đây:
Để bào chế thuốc và các chế phẩm, trước đây phòng khám đã có 1 buồng sấy tự chế đó là 1 cái thùng sắt (tương ứng giống như cái thùng phuy) trong đó có từng giá để các khay thuốc, dưới cùng là cửa lò cho vừa 1 cái bếp than tổ ong, trên đỉnh có 1 cái sàng để giảm thoát nhiệt.
Ưu điểm:
- Vật liệu đơn giản, chi phí thấp.
- sấy bằng than cho chi phí nhiên liệu thấp
Nhược điểm:
- Mất công nhóm than
- Không sạch sẽ, Mùi than tổ ong ảnh hưởng đến chất lượng thuốc
- Tủ bé, lượng dược liệu thấp (chỉ 5-10kg/mẻ)
- Lượng nhiệt thất thoát hao phí nhiều
- Rất thủ công, không hiện đại. Điều khiển nhiện theo cảm tính, rễ cháy thuốc, thuốc khô không đều.
Một tủ sấy thuốc hiện đại khắc phục được những nhược điểm trên đó là những tủ sấy thuốc được các nhà sản xuất cho ra nhiều loại, rất ưu việt, rất đẹp, thông minh, tiết kiệm điện. Tuy nhiên giá thành không hề rẻ. Đứng trước thực trạng nêu trên, làm thế nào để có một tủ thuốc đáp ứng được các tính năng hiện đại, giá thành rẻ, có thể tự chế tạo được? đó là câu hỏi mà ban lãnh đạo Hội và phòng khám luôn trăn trở, suy nghĩ để làm sao nghiên cứu để làm được. Sau một thời gian tìm hiểu về nguyên lý hoạt động, giá cả vật tư, cách thức chế tạo. Nhân viên văn phòng hội cùng học viên đông y bắt tay vào việc tìm mua vật liệu và bắt đầu chế tạo. Chỉ sau 1 tuần lắp ráp, tủ sấy thuốc thông minh đã hoàn thiện.
Tủ sấy dược liệu thông minh với thiết kế 10 tầng sấy thuốc, khay đựng dược liệu rộng rãi, lò sấy được tăng gấp đôi giúp rút ngắn thời gian sấy thuốc, công suất lớn 3000W, thiết kế vật liệu vách nhôm bông thủy tinh cách nhiệt, giúp tránh hao hụt nhiệt, hệ thống điều nhiệt thông minh ở bên trong giúp cho nhiệt độ phân phối đồng đều đến dược liệu. Sản phẩm thích hợp sử dụng trong các khoa bào chế đông dược của các bệnh viện hoặc phòng khám Y học cổ truyền.
Tính năng: sử dụng dòng điện 220v, công suất đỉnh 3000w, quạt đảo gió bên trong, giúp cho nhiệt độ phân bố đồng đều, để không phải đảo khay thuốc.
Hệ thống điều khiển thông minh, cài đặt dải nhiệt theo yêu cầu. ví dụ muốn nhiệt độ trong buồng sấy luôn đạt nhiệt độ ở 80- 90 độ C thì cài đặt modun điều khiển vượt 90 độ thì tự ngắt, dưới 80 độ thì tự bật lại. dung tích lớn, có thể sấy được 20 đến 40kg dược liệu, thời gian sấy nhanh từ 6- 8 h 1 mẻ thuốc. trung bình mỗi mẻ thuốc từ 20 đến 40kg dược liệu hết 10 – 15 kw điện ( 20 đến 30 ngàn đồng)
Chi phí thấp chỉ có 13 triệu đồng. Trong khi đó cùng loại tương đương 42 triệu đồng (bằng 1/3)
III/ Quy trình vận hành:
- Bước 1:
- Chuẩn bị nguyên liệu: đã được sơ chế và làm sạch, cho vào các khay thuốc, cho khay vào các giá của tủ sấy.
- Bước 2:
- Bật công tắc nguồn
- Khi đồng hồ báo nhiệt hoạt động, kiểm tra và cài đặt dải nhiệt tùy theo yêu cầu của loại dược liệu (ví dụ nếu sấy dược liệu ướt thì cho dải nhiệt cao từ 70- 80 độ C, nếu dược liệu đã se se rồi, hoặc dược liệu là cành, lá thì đặt ở dải nhiệt thấp từ 60 – 70 độC)
- Cài đặt thời gian tủ hoạt động: tùy theo từng mẻ dược liệu, độ ẩm dược liệu mà cài đặt thời gian nhiều hay ít qua điện thoại.
- Bước 3:
- Kiểm tra các quạt đảo gió, quạt thông gió có hoạt động không, kiểm tra các thanh nhiệt có hoạt động không bằng cách xem trực tiếp quạt chạy hoặc các đèn báo, xem đồng hồ báo nhiệt tăng đều, xem đồng hồ công tơ điện báo công suất làm việc.
- Bước 4:
- Khi dược liệu đã khô, đạt yêu cầu. tắt nguồn điện, lấy dược liệu ra cho vào phòng bảo quản thuốc. Vệ sinh lau chùi tủ sấy sạch sẽ.
IV/ Tính năng, thông số kỹ thuật:
- Kích thước 80 x 60 x 170cm (dài x rộng x cao)
- Chất liệu: vách nhôm, bông thủy tinh cách nhiệt, bánh xe di động
- Các khay thuốc inox 304 (loại có lỗ, loại không)
- 4 thanh nhiệt tổng công suất 3000w
- Hộp điều khiển thông minh ( điều khiệt nhiệt độ, độ ẩm trong buồng sấy, hẹn giờ, điều khiển từ xa qua điện thoại mạng wifi)
V/ Kết luận:
- Tủ sấy thuốc đáp ứng các tính năng theo yêu cầu.
- Có khả năng tự sản xuất, chế tạo, không quá khó để sản xuất
- Chi phí sản xuất thấp, sản phẩm chỉ có giá bằng 1/3
- Tính năng thông minh, điều khiển từ xa, an toàn chống cháy nổ
- Tiết kiệm điện, ít hao phí, rất kinh tế.
- Tủ sấy dược liệu đã và đang được sử dụng để sản xuất và bào chế dược liệu tại phòng khám YHCT của tỉnh hội. Với tủ sấy thuốc thông minh do cán bộ tỉnh hội nghiên cứu sản xuất đã góp phần vào việc hiện đại hóa Y học cổ truyền.
